2021 senesinde gayrimenkul sektöründe geliştirilmesi gereken konular ile ilgili görüşlerde bulunan Gayrimenkul İçin Strateji Platformu (GİSP) Başkanı Hakan Gümüş, yapılan geliştirmelerle yabancı yatırımcıların gayrimenkul sektörüne duyduğu güvenin arttığını söyledi.

Gayrimenkul İçin Strateji Platformu (GİSP) Başkanı Hakan Gümüş, 2021 yılında gayrimenkul sektöründe geliştirilmesi gereken konular ile alakalı değerlendirmelerde bulundu. Konu ile alakalı kapsamlı bilgi aktarımı gerçekleştiren Başkan Gümüş, birkaç akıllı dokunuş ile birlikte sektörün ivme kazanacağını anlattı. Gümüş, GİSP olarak kamu kurumlarına her türlü desteği vermeye hazır olduklarını da dile getirdi.

“Deprem riskli binaların yıkımı hızlandı”

Otomatik Değerleme sistemlerinin TKGM altyapısına entegre edildiğini ifade eden Gümüş, gayrimenkul alım satımındaki kayıt dışılığın önlendiğini ve gerçek değerden tapu harçlarının hesaplanarak harç oranının yüzde 1’e düşürüldüğünü açıkladı. Depremle Mücadele ve Kentsel Dönüşüm Üstü kurulunun kurulduğunu ve bu sayede E-devlet şifresi ile binalardaki deprem yüzde riskinin öğrenildiğini belirten Başkan Hakan Gümüş, riskli binaların alım satımının yasaklanarak kapılarına mühür vurulduğunu ifade ederek, “Kentsel dönüşümün finansmanı hususunda değer odaklı paylaşım modeline geçildi. Otomatik değerleme desteğiyle, devlet garantili menkulleşme sağlandı. Deprem riskli binaların yıkımı hızlandı” dedi.

Tapu şeffaflaştı

Tapu ve varlığı meçhul kira kontratlarının birer kağıt parçası olmaktan kurtulduğunu söyleyen Gümüş, “Tapu bir A4 parçası olmaktan çıktı. Dijital ortamda, daha önceki malikler, önceki satış bedelleri, zemin/deprem durumu, orman alanı, Boğaziçi öngörünüm alanı, emlak danışmanı sicil numarası gibi bilgiler tapu alana takdim edildi. Tapu şeffaflaştı. Varlığı meçhul kira kontratları birer kağıt parçası olmaktan kurtarıldı. Bütün kiralamalar, gerçek değer üzerinden e-devlet şifresiyle yapıldı. Depozitolar kayıt altına alındı ve fonlaştırıldı. Finansal yeterliliği olmayan müteahhitlerin iş yapmasına müsaade edilmedi. Müteahhitler kat karşılığı anlaşmalarını bakkal hesabı değil, algoritmalar sayesinde yaptı” diye konuştu.

Şikayet mekanizması ve ödül sistemi

Gayrimenkul sektörünün daha rasyonel ve şeffaf yönetilmeye başlandığını dile getiren GİSP Başkanı Hakan Gümüş, “İmar planlarıyla ilgili bildiğimiz her şeyi unutup yeni bir modelleme geliştirdik. Artık yapay zeka ve büyük veriyle imar planı yapmak onu güncellemek mümkün. Kentsel rantın hakça paylaşımının sorumluluğu ve yükü şehir plancılarından alınıp algoritmalara yüklendi. Bu sayede, mekansal adalet sağlandı. Kamu, Proptech (Gayrimenkul Teknolojileri) girişimlerini desteklemek üzere yüksek meblalı bir ‘Türkiye Proptech Fonu’ oluşturdu. Belediyeler ve kamu kurumlarındaki rüşvet çarkının dişlileri bozuldu. Kararlı adımlarla bir şikayet mekanizması ve ödül sistemi kuruldu. Çağrı merkezine ihbarlar gelmeye başladı ve teknoloji yardımıyla rüşvet ciddi oranda azaltıldı. En iyi gayrimenkul geliştiricisi ve mimarlar, satılabilir alanı maksimize edenler olmaktan çıkarıldı. Kente katkı, sosyal katkı, estetik katkı geçer akçe olmaya başladı. AVM’lerin, büyük ofislerin, otellerin mimari dönüşümleri konusunda kolaylık sağlandı ve ticari hayatlarına başka formlarda devam etmeleri sağlandı. Denetleme ve yaptırım iki sihirli kelime olarak yeni döneme damgasını vurdu. Yanlış yapanın yaptığı yanına kar kalmadığı için diğerleri doğru yapmaya motive oldu. Doğru yapanların sayısı ve niteliği arttı. Gayrimenkul sektörü daha rasyonel ve şeffaf yönetilmeye başlandı” şeklinde konuştu.

Milyarlarca lira gayrimenkul verimliliği

Vakıfların, belediyelerin, holdinglerin gayrimenkul varlık yönetimi muhasebecilerin elinden, teknolojiyi layıkıyla kullanan profesyonellere geçtiğini aktaran Gümüş, “Milyarlarca lira gayrimenkul verimliliği sağlandı. Kamu kurumlarının, vakıfların online gayrimenkul satışı yapmasının önü açıldı. Yaşlı bakım evleri/ öğrenci yurtları/ serviced apartments gibi kullanımlar yönetmeliklerle teşvik edildi. Zincir markalar ortaya çıktı. İmar barışı ile zedelenen adalet duygusu yeniden tesis edildi. Yeni binalardan iskan ruhsatı olmayanlara elektrik, su gibi hizmetler verilmedi. İskansız eski binaların alım satımı yasaklandı. Yetki Belgesi olmayan emlak danışmanları iş yapamaz hale geldi, sahtekarlık yaptığı ispatlananlar meslekten men edildi. Tüm işlemlerin aracılar üzerinden yapılması zorunlu hale geldi. Mesleki sorumluluk devreye alındı” ifadelerini kullandı.

Gayrimenkul Konseyi kuruldu

Gayrimenkul İçin Strateji Platformu Başkanı Hakan Gümüş son olarak, “‘Gayrimenkul Konseyi’ kuruldu. İlgili Bakanlıkların müsteşar düzeyinde temsil edildiği, Sektör STK başkanlarının katıldığı, her ay toplanan, gayrimenkul meselelerine çözümler üreten üst yapı kuruldu ve layıkıyla işletildi. Belediye hizmetlerinin dijital ortamda belli kriterlere göre takip edildiği, puanlandığı şeffaf, hesap verebilir ‘Belediye Rating Sistemi’ kuruldu. Tarihi Yarımada’nın kent ekonomisine katabilecekleri keşfedildi. Old town kurgusuyla tarihi eserler ortaya çıkarıldı, Suriçi bir bütün olarak ele alındı, yenilikçi kentsel tasarım yöntemleri uygulandı ve bölgenin değeri 2 katına çıkarıldı. Gençlerin bölgeye gelmesi için tarihi hanlar teknoloji start-up merkezlerine dönüştürüldü. Gayrimenkul yatırım fonu, gayrimenkul sertifikaları gibi finansal araçlar sektörün finansman yarasına merhem oldu. Sektörün denetlenmesinden ve şeffaflaşmasından sonra kurumsal yabancı yatırımcı sektöre ‘Güven’ duymaya başladı ve büyük meblağlı yatırımlar başladı” şeklinde konuştu.